Plöntur
Fjölmargar fjöruplöntur, bæði þörungar og háplöntur, hafa verið nýtt hér á ýmsan hátt um aldir eins og fram kemur í inngangi þessa kafla. Um tíma varð nokkur lægð í nýtingu þörunga, en á síðustu árum hefur hlaupið mikið líf í hana aftur, sérstaklega til manneldis. Einnig hafa þörungar verið skornir á Breiðafirði síðan 1976 og þurrkað og malað klóþang og hrossaþari nýtt sem aukefni í áburð, í vinnslu matvæla- og dýrafóðurs sem og í snyrtivörur.
Hlunnindi og nytjar úr fjöruflórunni fyrr og nú. h = sérstaklega tekið fram að sé aðeins nýtt í harðærum. Stuðst við Lúðvík Kristjánsson, Íslenska sjávarhætti 1 og Íslenska matþörunga eftir Eydísi Mary Jónsdóttur o.fl. | |||||
Mannamatur/ Lækningajurt | Skepnufóður/ fjörubeit |
Brenni |
Áburður | ||
Brúnþörungar | Beltisþari |
x | x |
x | |
Bóluþang |
h | x | x |
x | |
Dvergþang |
x | x | x | ||
Hrossaþari |
x | x | x |
x | |
Klapparþang |
x |
x | |||
Klóþang |
? | x | x |
x | |
Marinkjarni |
x | x |
x | ||
Skollaþvengur |
x |
x | |||
Skúfaþang |
x | ||||
Stórþari |
h | x | x |
x | |
Rauðþörungar | Fjörugrös |
x | x |
x | |
Purpurahimna |
x |
x | |||
Sjóarkræða |
x |
x | |||
Söl |
x |
x | |||
Þangskegg |
x | ||||
Grænþörungar | Maríusvunta |
x | |||
Slafak |
x | ||||
Háplöntur | Fjöruarfi |
x |
x | ||
Fjörukál |
x | ||||
Marhálmur |
h | x |
x | ||
Melgresi |
x | ||||
Sæhvönn |
x | ||||
Sjávarfitjungur |
x | ||||
Skarfakál |
x |
x |
Ýmsar fleiri nytjar tíðkuðust, marhálmur var nýttur í einangrun húsa og dýnur, melgresi í reiðing og til sauma, sæhvönn var fyrst og fremst lækingajurt. Og er þá ekki allt upptalið.